Tijdens de BOS Boeddhadag werd het kersverse boek ‘Bloei! Werken aan geluk in organisaties’ gepresenteerd. Het verschijnen van het boek werd gevierd met een mini-seminar. Werken aan geluk in organisaties, hoe doe je dat? De Room with a View in het Amsterdamse EYE zat vol bezoekers, benieuwd naar de views van de sprekers.
Pas de economie aan, niet de natuur
Daan Dijk is Managing Director Sustainable Business Development bij de Rabobank. En juist de bankensector heeft zich de afgelopen jaren op niet erg positieve wijze onderscheiden. “Groei wordt gefinancierd met schulden, daardoor wordt er ingeteerd op menselijk en natuurlijk kapitaal. We groeien ons kapot en dat leidt tot meer financiële schuld en onomkeerbaar verlies van natuurlijk kapitaal.”
“We leven in een tijd van grote overvloed. De rijkdom van de aarde, de energie waarin onze planeet baadt en de kennis die wij hebben om deze natuurlijke rijkdom te benutten, maken het mogelijk dat iedereen in overvloed kan leven. De zorg voor de materiële kant van het bestaan is echter in de plaats gekomen van de zorg voor de spirituele kant. Daardoor zijn we uit balans. Geluk is niet het resultaat van steeds meer materieel bezit. Dat is een illusie. Geluk is een bijproduct van iets anders dan louter materiële groei. Wat dat is moet ieder mens zelf leren zien en ervaren. Groei kan dus omgebogen worden in kwalitatieve zin. Van groei naar bloei. Dat is de balans die we weer vinden wanneer het oosten en het westen elkaar ontmoeten.”
Daan is redelijk optimistisch. Hij ziet dat er op allerlei vlakken transformaties plaatsvinden: ook bij multinationals. Multinationals maken steeds meer gebruik van op biomassa gebaseerde oplossingen die toegevoegde waarde bieden via een lagere energiebehoefte, minder afval en betere prestaties. Vooruitgang in op biomassa gebaseerde producten heeft zich bijvoorbeeld al voorgedaan in uiteenlopende sectoren, zoals de voedingsmiddelenindustrie en de cosmeticasector.
Daan wijst er op dat op biomassa gebaseerde oplossingen verder gaan dan alleen maar de vervanging van op olie gebaseerde producten maar dat het een mentale verandering vraagt: ”Wij meenden dat we de natuur konden aanpassen aan de regels van de economie. De realiteit is nu dat we de economie moeten aanpassen aan de regels van de natuur. Ook is er de doorzettende trend van globaal naar lokaal. Steeds meer mensen maken zich los van bijvoorbeeld grote energieproducenten en wekken hun eigen energie op. Er ontstaan alternatieve geldstromen, een alternatieve economie waarbij mensen off the grid gaan en zelfvoorzienend worden.”
Compassionate Leadership
Geïnspireerd door zijn spiritueel leraar lama Jigmé Namgyal startte Henco van der Weijden ‘Compassionate Leadership’. Henco helpt bedrijven bij het ontwikkelen van de kracht van compassie als basis voor hun business. ‘Het mens zijn van de medewerker moet centraal staan,’ vindt Henco. Een van de bedrijven waar Henco mee aan de slag ging, is ICT bedrijf KVL Inspiratietechnologie. Gevolg is dat bij KVL niet langer de ICT oplossingen centraal staan, maar de vraag hoe je organisaties, mensen dus, in staat stelt meer uit zichzelf te halen. De centrale vraag van een bedrijf moet niet zijn ‘hoe maak ik meer winst?’ maar: Hoe kun je bijdragen aan deze wereld en hoe zet je je bedrijf daar bij in?
Snijden door de leegte
Bjørn Aris gaf zijn presentatie op het scherpst van de snede. Bjørn Aris bestudeert al 20 jaar Oosterse gevechtskunsten en Zen filosofie. Als beoefenaar van de Japanse zwaardkunst, het Iaido, beweegt hij zich in de Europese top 3. Daarnaast treedt hij sinds 2000 op als trainer en coach voor het midden- en hoger kader uit het bedrijfsleven. Zijn kracht is dat hij de Oosterse inzichten weet te combineren met praktijkervaring opgedaan als succesvol zelfstandig ondernemer en tijdens zijn 12 jarige carrière als investment banker.
Bjørn gaf een spannende demonstratie laido (een Japanse vechtkunst waarbij gebruik wordt gemaakt van zwaarden) waarbij beheersing en millimeterwerk centraal stonden. De helderheid en precisie van de demonstratie waren indrukwekkend. “Het Japanse zwaard snijdt door de leegte om van binnen helder te worden.”
To follow or not to follow
Aafke van Sprundel startte Awareness Initiatives: een netwerk van ervaren professionals die zich inzetten om een meer duurzame en bewuste wereld te creëren. Het bedrijf verzorgt workshops en trainingen voor bedrijven en individuals. Aafke is een leerling van Dzongsar Jamyang Khyentse Rinpoche, haar grote inspiratiebron.
Terwijl alles in deze wereld gericht lijkt te zijn op het vergaren van zoveel mogelijk spullen en zoveel mogelijk followers, heeft Aafke een controversiële boodschap: Volg mij niet! In 2008 heeft het bedrijfsleven maar liefst 643 miljard dollar aan reclame uitingen gespendeerd. Wij consumenten staan erbij, kijken ernaar en laten ons keer op keer verleiden. Maar wat gebeurt er als je reclames bekijkt vanuit de waarheid van de dharma: alles is vergankelijk, alle emotie leidt tot pijn, de dingen hebben geen zelfstandige aard. Een l’Oreal campagne gaat er in het licht van de dharma dan heel anders uitzien…
Kortom, zegt Aafke, verwerk de wijsheid van de Boeddha en onthoudt: To follow or not to follow, that’s the question!
1+1=3
Monique Nillisen en en Shanta Baan vinden: 1+1+3! Samenwerking en verbinding zijn essentieel voor de kwaliteit van een organisatie. Hun bedrijf, NillisenBaan, begeleidt professionals in het zoeken naar meer kwaliteit en verbinding.
Zie de ander zoals hij of zij is, zonder je eigen labels en vooroordelen. Dat doen maakt compassie wakker en de behoefte de ander te steunen en te versterken. Shanta en Monique vragen ons elkaar 30 seconden aan te kijken. De meeste mensen merken dat ze oordelend kijken en dat het wat ongemakkelijk is een vreemde zo lang diep in de ogen te kijken. De tweede keer dat we de oefening doen, voelt het al heel anders: opener en comfortabeler. Dit soort eenvoudige oefeningen maken dat we de ander zien zoals hij of zij is in plaats van hoe wij denken dat hij of zij is.
Bruto nationaal geluk
Sander Tideman is Co-Founder and Managing Director van the Global Leaders Academy en Assistent Professor op de Nyenrode Business University. Na een carrière in de financiële wereld heeft hij zich nu gespecialiseerd in duurzame economie, leiderschap, organisatieverandering en innovatie.
Het concept Bruto Nationaal Geluk (BNG) werd in de jaren ’80 naar buiten gebracht door de koning van Bhutan als antwoord op economen die Bhutan volgens de regels van het Bruto Nationaal Product (BNP) als arm bestempelden. De koning stelde dat Bhutan wellicht economisch arm was, maar hoog scoorde op de gelukslat. Sander Tideman vindt BNP en BNG geen tegenstellingen, maar gaat er vanuit dat ze elkaar kunnen aanvullen. BNG doet een poging indicator te zijn voor allerlei waarden die belangrijk zijn op deze planeet, ook de meest subtiele en fundamentele: die van geluk. Juist nu is het belangrijk om alternatieve indicatoren te ontwikkelen voor het meten van vooruitgang. Nu de wereld in zo’n kritieke fase verkeert dankzij klimaatverandering, het verlies van biodiversiteit en het uitputten van bronnen, volstaat het oude meetinstrument BNP niet langer. BNP houdt geen rekening met de factoren die het verschil maken in de levens van mensen want meet slechts de materiële omstandigheden. En eigenlijk zijn we daarmee terug bij wat de Boeddha al zei: geluk hangt niet af van veel vergaren of consumeren. Geluk is een ervaring die voortkomt uit een bepaalde state of mind. Het is dus belangrijk je los te maken van het willen vergaren en consumeren – van begeerte dus.
Als de overheid het Bruto Nationaal Product als belangrijkste graadmeter voor de gezondheid van een economie blijft beschouwen, blijven we gevangen in een cyclus van toenemende consumptie ten koste van maatschappelijke en ecologische gezondheid. Sander Tideman stelt dat het boeddhisme kan bijdragen in hoe we onszelf kunnen bevrijden van de schade die de mainstream economie teweeg brengt.
Wil je meer foto’s zien van de BOS Boeddhadag? Bekijk dan ons beeldverslag.
Connie Franssen is tekstschrijver en runt haar eigen tekstbureau: Horen zien en schrijven. Haar klanten zijn vooral te vinden in de publieke sector. Ze is leerling van Nico Tydeman sensei en verbonden aan het Zen Centrum Amsterdam.